ზვიად ძიძიგური: უფრო ეფექტური იქნებოდა, მთავრობა და პარლამენტი ტერიტორიულად რომ ერთად იყოს

12 ოქრომბერს საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვის ნაწილი გამოქვეყნდა, NDI-ის დაკვეთით კავკასიის კვლევითი რესურსების ცენტრმა შვედეთის განვითარების სააგენტოს დაფინანსებით 8 აგვისტოდან 10 სექტემბრამდე პერიოდში აწარმოა, სადაც პირდაპირი გზით შერჩეული იქნა 4 448 რესპონდენტი.

NDI -ი საზოგადოებრივი აზრის იმ ნაწილს, რომელიც პოლიტიკური პარტიებისა და საგარეო პოლიტიკას მოიცავს, ხუთშაბათს გამოაქვეყნებს.

კვლევის ძირითადი აქცენტებსა და გამოკითხვის შედეგებზე „პრაიმნიუსჯორჯიას“ პარლამენტის ვიცე-სპიკერი ზვიად ძიძიგური ესაუბრა:

- NDI -ის გამოკითხვაში მოქალაქეების 60%-ზე მეტი უმუშევრობაზე აკეთებს აქცენტს, პრობლემები არსებობს მერებისა და გამგებლების ცნობადობასთან დაკავშირებით, თბილისის მერის საქმიანობით უკმაყოფილოა საზოგადოება, გია ალიბეგაშვილს კი, საერთოდ არ იცნობენ. თქვენი ოპონენტების შეფასებით, გამოქვეყნებული კვლევის ბოლო შედეგები „ქართული ოცნების“ მარცხის დადასტურებაა და მეტი არაფერი. თავად რამდენად კმაყოფილი ხართ მიღებული შედეგით?

-თვითმმართველობის ორგანოები წინა ხელისუფლების დროს სრულად პოლიტიზირებული იყვნენ, რაც გამოიხატებოდა იმაში, რომ მერები, გამგებლები და სხვები ძალიან სერიოზულ პოლიტიკურ განცხადებებს აკეთებდნენ. ისინი ეხებოდნენ ისეთ თემებს, რომელიც მათ კომპეტენციას სცდებოდა, თვითმმართველობის წარმომადგნელები 2008 წლის საქარათველო-რუსეთის ომში მონაწილეობდნენ და კონკრეტულ შემთხვევებში იქ შტაბის უფროსის მოვალეობებს ასრულებდნენ, ან მსგავსი ფუნქციებით იყვნენ დატვირთული. ეს არ არის თვითმმართველობის ფუნქცია, რომელმაც უნდა მიხედოს გზებს, კანალიზაციას, იმ პრობლემებს, რომელიც მოქალაქეებისთვის ყოველდღიური ხასიათისაა.

-თვითმმართველობის უშუალო ფუნქციებთან დაკავშირებით, თქვენი თანაგუნდლებიც საუბრობენ, რომ მერების და გამგებლების გააქტიურება პრინციპულად მნიშვნელოვანი საკითხია. კონკრეტული პრეტენზიები არსებობს, როგორც დავით ნარმანიას, ასევე სხვა ქალაქის მერების მიმართაც...

-მერებს და გამგებლებს, რომლებიც მოქალაქეების მიერ პირდაპირი წესით არჩეული არიან 50%-იანი ბარიერის პირობებში ძალიან მაღალი ლეგიტიმაცია აქვთ, ყველა მათგანს ვურჩევდი, პიარის თვალსაზრისით გააქტიურდნენ და უფრო მეტი იმუშაონ ტელევიზიებთან, რომ მათი ცნობადობა და გაკეთებული საქმეც ამომრჩევლამდე სრულად მივიდეს. მე პირადად, ძალიან გამიხარდა, რომ თბილისში ნომერ პირველ პრობლემად გარემოს დაბინძურება დასახელდა. ეს იმას ნიშნავს, რომ ჩვენი მოქალაქეების შეგნება საგრძნობლად ამაღლებულია საიმისოდ, რომ გარემოს დაბიძურების საკითხი ჩვენში, სადღაც ბოლო ადგილზე იყოს. ეს ავტომატურად ნიშნავს, რომ გზების, წყალგაყვანილობის, გადახურვებისა და თვითმმართველობის კომპეტენციაში არსებულმა საკითხებმა უკვე გადაინაცვლა ზემო, რაც ირიბად ადასტურებს, რომ თვითმმართველობები მუშაობენ. საქმე ის ნამდვილად არ არის, როგორც ზოგიერთი მასობრივი ინფორმაციის საშუალება პერმანენტულად ხატავს ხოლმე.

- კვლევაში აქცენტი გაკეთებულია ზაფხულის სტიქიიდან გამომდინერ პრობლემებზე. მაგალითად, საზოგადოების ნაწილი ვერეს ხეობასთან დაკავშირებით რეკრაციულ ზონის გაკეთების მომხრეა. რეგიონალური განვითარებისა და მშენებლობის მინისტრმა ნოდარ ჯავახიშვილმა განაცხადა, რომ სიმართლეს არ შეეფერება ინფორმაცია, თითქოს მთავრობამ უკვე მიიღო გადაწყვეტილება ხეობაში მშენებლობების გაგრძელების შესახებ. თქვენ რა ინფორმაცია გაქვთ?

-ვიცი, რომ მთვრობას და თბილისის მერიას აქვს ერთიანი პოზიცია და ჩემი ინფორმაციით, გარკვეული პროექტზე მუშაობაც მიმდინარეობს. არ ვიცი, მუშაობა ახლა რა ეტაპზეა, მაგრამ იმედი მაქვს მისი საბოლოო ვარიანტი „დღის სინათლეს“ მალე იხილავს. ფაქტია, რომ რაც ვერეს ხეობაში განმეორებით მოხდა, მისი პრევენცია აუცილებელია და მისი ერთადერთი ყველაზე კარგი გზა დედაქალაქში რეკრეაციული ზონების გახშირებაა. ამ მხრივ, თბილისი ძალიან ცუდ მდგომარეობაშია და დიდი ყურადღება სჭირდება.

-კვლევის ფარგლებში დასმულ კითხვაზე, თუ სად უნდა იყოს საქართველოს პარლამენტი, 71% თბილისს ასახელებს. იმის გათვალსიწინებით, რომ პარლამენტის ქუთაისში ფუნქციონირება სახელმწიფოს კოლოსალური თანხა უჯდება და „ქართული ოცნების“ განსახორციელებელ საკითხებში შედიოდა, ამ საკითხის გადაწყვეტა ვერ მოახერხეთ. ნორმალურად გეჩვენებათ, საკანონმდებლო ორგანოს ორ ქალაქში ფუნქციონირება?

-შედიოდა და ძალიან ჭკვიანურიც არის, რომ ამდენი დრო, ენერგია, რესურსი და შესაძლებლობა არ იხარჯებოდეს თბილისსა და ქუთაისს შორის სირბილზე, მაგრამ ჩვენ საკონსტიტუციო უმრავლესობა არა გვაქვს და ამიტომ ვერ განვახორციელეთ. დარწმუნებული ვარ, შემდეგი მოწვევის პარლამენტი იმსჯელებს ამ თემაზე და თუ კი, იქ მოგროვდება საკონსტიტუციო უმრავლესობა, მაშინ ვნახავთ, რომ ეს ცვლილება აუცილებლად იქნება მიღებული. ჩემი პოზიცია ცალსახაა, არანაირად არ შეიძლება, მთავრობასა და პარლამენტს შორის 300 კილომენტრიანი მანძილის სხვაობა იყოს. საერთოდ, მთელ მსოფლიოში ასეა, რომ საკანონმდებლო ინიციატივებისა და ცვლილებების პარლამენტში ძირითადი შემტანი არის მთავრობა. მაგალითად, გერმანიაში ბუნდესტაგის გვერდით კანცელარიაა აშენებული და გვირაბით ერთმანეთს უკავშირდება, რომ გერმანელებმა დრო არ დაკარგონ აქეთ-იქით სირბილში და ჩვენ საკანონმდებლო ორგანო 300 კმ-ზე ავაშენეთ, რაც სერიოზული არააა.

-ამის მიუხედავად, თქვენს სპარალმენტო გუნდს და ხელისუფლებას, ამ პირობებში გიხდებათ მუშაობა უკვე მესამე წელია, რამდენად ეფექტურად მუშაობთ?

-უფრო ეფექტური იქნებოდა, მთავრობა და პარლამენტი ტერიტორიულად რომ ერთად იყოს.

-საპარლამენტო ოპოზიცია კახა კალაძისა და ეკონომიკური გუნდის სხვა მინისტრების მოსვლას ითხოვენ ახსნა-განმარტებებისთვის, რომელიც ეხება „გაზპრომთან“ მიმინარე მოლაპარაკებებს. გახდება თუ არა, აღნიშნული საკითხი საპარლამენტო დონეზე მსჯელობის საგანი?

-ენერგეტიკის მინისტრი მხოლოდ მთავრობის წევრია კი არა, ჩვენი კოალიციის ერთერთი ლიდერია და მას არც ერთ კითხვაზე პასუხის გაცემის პრობლემა არა აქვს. პარლამენტში როდის და როგორ მოვა, ვფიქრობ, თვითონ გადაწყვეტს. ჩვენთვის ეკონომიკური გუნდის განცხადებებში კითხვის ნიშნები არ ყოფილა, ვისთვისაც იყო კითხვის ნიშნები, მინდა მათ ვურჩიო, რომ ტყუილად ნუ ქმნიან ცარიელ ადგილზე აჟიოტაჟს. საქართველოს ტერიტორიაზე რომ სატრანზიტო მილების ფუნქცია გაიზარდოს, ამაში ცუდი არაფერია. ეს ცალსახად ნიშნავს, რომ ქვეყანას მეტი ფული დარჩება. რაც შეეხება ძირითად მომწოდებელს, ჩვენი მომწოდებელი აზერბაიჯანი იყო, ყველაზე იაფ გაზს ის გვაწვდიდა და ვის სტკივა ახლა თავი, რომ ამაზე უარი ვთქვათ და ძვირადღირებული ბუნებრივი აირი შემოვიტანოთ. მგონი, დღესავით ნათელია. ვისთვისაც ასე არ არის, ჩაიხედოს საკუთარ თავში კარგად და მიხვდება, რომ ცოტათი აბუქებს.

- ოპოზიციური პარტია „ახალი მემარჯვენეების“ წევრი ფიქრია ჩიხრაძე პრეზიდენტის მრჩევლად დაინიშნა. რა პოზიცია გაქვთ იმ ფაქტთან დაკავშირებით, რომ ამიერიდან გიორგი მარგველაშვილის პოლიტიკური მრჩეველი ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი პოლიტიკოსი იქნება?

-ფიქრია ჩიხრაძეს დიდი პოლიტიკური გამოცდილება აქვს. როგორც ვიცი, მან პარტიის წევრობა შეწყვიტა და ისე გადავიდა პრეზიდენტთან სამუშაოდ. წარმატებებს ვუსურვებ ახალ პოსტზე და მინდა, ფიქრია ჩიხრაძემ გიორგი მარგველაშვილს ბევრი კარგი რამეები ურჩიოს. არანაირი კრიტიკის ჩვენ არ გვეშინია. ამ კრიტიკაში, რაც სამართლიანი იქნება,- მივიღებთ, რაც უსაფუძვლო იქნება, -პასუხს გავცემთ. რაც მეტად კვალიფიციური კრიტიკოსები გვეყოლება, მით უკეთესი იქნება ხელისუფლებისთვის.

-ხელისუფლების კრიტიკა და მისი შემდგომი ბედიც, სავარაუოდოდ, ლარის კურსთან არის დაკავშირებული. არ ფიქრობთ, რომ საზოგადოების განწყობები „ქართული ოცნების“ მიმართ სოციალურმა სიდუხჭირემ მკვეთრად უარყოფითისკენ შცვალა?

-ლარის კურსთან დაკავშირებით, უკვე ძალიან ბევრი განცხადება გაკეთდა. ლარის კურსმა ყველა გამოწვევა თავის თავზე უკვე ასახა, ახლა ქვემოთ თუ დაიწევს, თორემ ზემოთ წასვლის მოლოდინი ლარის კურსთან დაკავშირებით, აღარ არსებიბს და ეს ძალიან მახარებს. ლარის კურსის ცვალებადობა ბევრ ჩვენს თანამოქალაქეს უქმნის პრობლემას და მინდა, მოკლე ხანში მან ისეთი წონასწორობის წერტილი იპოვნოს, რომელიც კრედიტების ამღები მოქალაქეებისთვის იოლად ასატანი იქნება.

-ირაკლი ალასანიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილის ოცნებას „თავისუფალი დემოკრატების“ კოალიციაში ლიდერის გარეშე ყოფნა წარმოადგენდა, ახლა კი, ის ამ პარტიის დაშლით არის დაინტერესებული. ირაკლი ალასანია ფიქრობს, რომ მომავალ საპარლამენტო არჩევნებში ბიძინა ივანიშვილის ხელისუფლებსის „დამამხობელი“ სწორედ მისი პარტია იქნება. თქვენი აზრით, რა საფუძველი აქვს ამ პარტიას, რომ მისი ლიდერი ასეთ განცხადებას არჩევნებამდე ერთი წლით ადრე აკეთებს?

-გასაგებია, მაგრამ ირაკლი ალასანიამ არ იცის ის, რაც საქართველოს მოსახლეობამ იცის, ამიტომ უმჯობესია, რომ სწორედ საზოგადოებას დაეკითხოს. არჩევნებში გადაწყვეტილებებს საქართვლოს მოსახლეობა ღებულობს, ვის გააძევებს ხელისუფლებიდან და ვის დატოვებს. მგონია, რომ ირაკლი ალასანია წინ ძალიან ცუდად იხედება და მისი ბოლოდროინდელი ქმედებები ამაზე მეტყველებს. ეს ჩემი მოსაზრებაა და ჯობია, მაინც საპარლამენტო არჩევნების შედგებს დაველოდოთ.

-იგივე პროგნოზით, „ქართულ ოცნებაში“ ბევრი ახლანდელი ცნობადი და არაცნობადი სახეც ვეღარ მოხვდება. თქვენ რა ინფორმაცია გაქვთ?

-ახლა ამას ვერ გეტყვით, როცა საარჩევნო სიებს წარვადგენთ, ყველანი საკუთარი თვალით ვნახავთ. ჯერ საარჩევნო სიების შედგენის პროცესი არ დაწყებულა, როცა ის დაიწყება, ვიცი თქვენი ამბავი და ჟურნალსიტებს ვერც ამას გამოგაპარებთ.

„პრაიმნიუსჯორჯია“, ხათუნა ხატიაშვილი