14 ივლისი ვაჟა ფშაველას დაბადების დღეა
საქართველო, თბილისი - 13:56 | 14.07.2021 ნანახია: 1524ცნობილი მწერალი ვაჟა ფშაველა იგივე ლუკა რაზიკაშვილი დაიბადა 1861 წლის 14 ივლისს, სოფელ ჩარგალში, პატარა ქვითკირის სახლში.
ვაჟა რვა წლამდე იზრდებოდა მამის – სოფლის მღვდლის, და დედის – გულქანის წვრილშვილიან ოჯახში.
ის სწავლობდა თელავის სასულიერო სასწავლებელში.1877-1879 წლებში – თბილისის სამასწავლებლო ისტიტუტთან არსებულ ორკლასიან სამოქალაქო სასწავლებელში, შემდეგ კი – გორის სამასწავლებლო (საოსტატო) სემინარიაში, რომელიც 1882 წელს დაამთავრა.
ერთხანს სოფლის სკოლაში მასწავლებლობდა. 1883-84 წლებში პეტერბურგის უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტის თავისუფალი მსმენელი იყო, მაგრამ ხელმოკლეობის გამო მალე მიატოვა უნივერსიტეტი და სამშობლოში დაბრუნებული ჯერ შინამასწავლებლად, შემდეგ დიდი თონეთის სკოლის მასწავლებლად მუშაობდა.
1888 წლიდან პოეტი ჩარგალს დაუბრუნდა. ცხოვრობდა ჩვეულებრივი გლეხის ცხოვრებით – ხნავდა, თესავდა, უვლიდა საქონელს და… ფშავის ზამთრის გრძელ ღამეებში წერდა ლექსებს, პოემებსა და მოთხრობებს. მისი პირველი ნაწარმოები ჯერ კიდევ 1879 წელს დაიბეჭდა „დროებაში“.
პირველი თარგმანი ერკმან-შატრიანის მოთხრობისა „ფეოდალის აღზრდა” – 1880 წელს („ივერია”, №4); პირველი ლექსი „მეომარი” – 1881 წელს („იმედი”, № 3-4); პირველი მოთხრობა „სურათი ფშავლის ცხოვრებიდან“ – 1881 წელს („დროება”, №184).
ვაჟა-ფშაველას პოეზიაში სრულყოფილად განხორციელდა XIX საუკუნის ქართული ლიტერატურის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მიზანდასახულება – ეროვნული ეპოპეის შექმნის ამოცანა. ამ თემას ეძღვნება მისი ეპიკური პოემები: „ალუდა ქეთელაური” (1888), „ბახტრიონი” (1892), „სტუმარ-მასპინძელი” (1893), „გველის მჭამელი” (1901) და სხვ.
ვაჟას პოეტური სტილი მკვეთრად გამოირჩევა მთელი XIX საუკუნის ფონზე. უნიკალური შინაარსისაა XIX საუკუნის ქართული ლირიკული პროზის ნიმუშები: „შვლის ნუკრის ნაამბობი” (1883), „ხმელი წიფელი” (1888-1889), „ქუჩი” (1892), „მთანი მაღალნი” (1895) და სხვ;
დრამატული ნაწარმოებებიდან აღსანიშნავია დრამა „მოკვეთილი” (1894); იგი დაუზარებლად კრებდა და აქვეყნებდა ხალხური პოეზიის ნიმუშებს „ლაშარობა” (1888), „ფშავლები”– „ძველი და ახალი ფშავლების პოეზია” (1896) და სხვ.
მისი ნაწარმოებები თარგმნილია ინგლისურ, ფრანგულ, რუსულ და გერმანულ ენებზე.
ვაჟა ფშაველა გარდაიცვალა 1915 წლის 27 ივლისს თბილისში. დაკრძალულია მთაწმინდის პანთეონში.
პოლიტიკა
- ევროპელი პარტნიორები მეუბნებოდნენ მაგალითად, უკრაინაში ვიცოდით, ვისთან უნდა გვესაუბრა, ესენი იყვნენ იყო იუჩენკო და ტიმოშენკო, თქვენს შემთხვევაში, ვის ვესაუბრებით, ვინ წარმოადგენს ოპოზიციას - თინა ბოკუჩავა
- გიორგი კალანდარიშვილისთვის შავი საღებავის შესხმის გამო, სასამართლომ დავით კირთაძე დააჯარიმა
- საქართველოში, ახალგაზრდები ქვეყნის ევროპული მომავლის დასაცავად იბრძვიან, ჩვენ მათ გვერდით ვდგავართ - ევროკავშირის წარმომადგენლობა
- შემდეგ ნაბიჯს დღის განმავლობაში მოვიფიქრებთ და შეგატყობინებთ რამე ისეთს, რაც სიურპრიზი იქნება, მათ მწყობრიდან გამოიყვანს - ზურაბ ჯაფარიძე
მსოფლიო
- ვერ ვხედავთ ნიშანს, რომ რუსეთი ემზადება უკრაინაში ბირთვული იარაღის გამოსაყენებლად - პენტაგონი
- ტრამპი უფრო ძლიერია, მას შეუძლია აიძულოს პუტინი დათანმხდეს მშვიდობას - ზელენსკი
- ევროკავშირი ისრაელთან პოლიტიკრი დიალოგის შეჩერებას განიხილავს
- გერმანიაში ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნები 23 თებერვალს გაიმართება
კონფლიქტები
- ოკუპირებულ აფხაზეთში ე.წ. პარლამენტიდან რუსეთთან „საინვესტიციო ხელშეკრულების“ ე.წ. კანონპროექტის გატანისთვის ემზადებიან
- რუსეთმა ოკუპირებულ აფხაზეთს დაფინანსება შეუჩერა
- რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ სოფელ დირბის მიმდებარედ, უკანონოდ დაკავებული საქართველოს ორი მოქალაქე თავისუფალია - სუს-ი
- ოკუპირებულ აფხაზეთში მი-24 ჩამოვარდა
ბიზნესი
- პრემიუმ ბრენდების საავტომობილო ფილტრები „თეგეტა მოტორსში“
- Volvo EX90-ის მძღოლის მდგომარეობის გაგების სისტემა 2024 წლის საუკეთესო გამოგონებად აღიარეს
- „იდეა პანორამაში“ ბინის შეძენის შემთხვევაში მომხმარებელს Geely Coolray ან Geely Emgrand საჩუქრად გადაეცემა
- „არ მოატყუო ზამთარი“ და შეცვალე საბურავი „თეგეტა მოტორსში“
თავდაცვა
- სუ-25-ის კატასტროფის ადგილზე, საგამოძიებო და საპროცესო მოქმედებები დასრულებულია - თავდაცვის სამინისტრო
- საქართველო პოლონეთისგან საზენიტო-სარაკეტო კომპლექსს შეისყიდის
- წლის ბოლომდე გამოვუშვებთ ქართული წარმოების უპილოტო საფრენ აპარატებს - ჯუანშერ ბურჭულაძე
- აშშ საქართველოს რუსეთის წინააღმდეგ თავდაცვის გასაძლიერებლად $35 მილიონს გამოუყოფს
სპორტი
- საქართველოს ნაკრებმა ჩეხეთი დიდი ანგარიშით დაამარცხა
- საქართველოს ეროვნული ნაკრები ერთა ლიგის გათამაშებისთვის ემზადება
- თუშიშვილი ვერც გუნდურ შეჯიბრებაში მიიღებს მონაწილეობას, ქართველ ძიუდოისტს ეკრძალება სხვა ტურნირებზე გამოსვლაც, ვიდრე კომისია საბოლოო გადაწყვეტილებას მიიღებს
- გურამ თუშიშვილმა მეოთხედფინალში ტედი რინერთან დამარცხების შემდეგ დისკვალიფიკაცია მიიღო და ასპარეზობიდან მოიხსნა