მეცნიერებმა ფარაონ ამენჰოტეპ I-ის მუმიფიცირებული სხეული კომპიუტერული ტომოგრაფიის სკანირების მეშვეობით შეისწავლეს
საქართველო, თბილისი - 22:25 | 28.12.2021 ნანახია: 1005ძველი ეგვიპტის ფარაონის ამენჰოტეპ I-ის მუმიფიცირებული სხეულის შესწავლა კომპიუტერული ტომოგრაფიის სკანირების მეშვეობით მოხდა. მეცნიერებმა მის შესახებ ბევრი რამ შეიტყვეს.
მუმია ამენჰოტეპ I-ისა, რომელიც ეგვიპტეს ჩვენს ერამდე 1525-1504 წლებში მართავდა, დეილ-ელ-ბაჰრიში 140 წლის წინ აღმოაჩინეს. მაშინ არქეოლოგებს მუმია არ გაუსნიათ, რათა არ დაეზიანებინათ ნიღაბი და ტილოს ელემენტები, რომელშიც ცხედარი იყო გახვეული.
თუმცა, მაღალი ტექნოლოგიები მეცნიერებს მუმიის შესწავლაში დაეხმარა, ისე, რომ არ დაზიანებულა სხეული. მეცნიერებმა ამენჰოტეპ I-ის სკანირებით ფარაონის შესახებ უამრავი ინფორმაციისა და მისი დაკრძალვის დეტალების შესახებ შეიტყვეს.
როგორც კაიროს უნივერსიტეტის რადიოლოგიის პროფესორი და კვლევის წამყვანი ავტორი საჰარ სალიმი ჟურნალში Frontiers in Medicinе გამოქვეყნებულ პუბლიკაციაში წერს, გაირკვა, რომ ამენჰოტეპ I 35 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
„ის იყო დაახლოებით 169 სმ სიმაღლის, ჰქონდა წინადაცვეთა და კარგი კბილები. მის ტანსაცმელზე აღმოვაჩინეთ 30 თილისმა და უნიკალური ოქროს ქამარი, ოქროსივე მძივებით. როგორც ჩანს, ამენჰოტეპ I ფიზიკურად ჰგავდა თავის მამას: მას ჰქონდა წვეტიანი ნიკაპი, პატარა, ვიწრო ცხვირი, ხვეული თმა და ოდნავ წინ წამოწეული ზედა კბილები“, - განუცხადა საჰარ სალიმმა სააგენტო PA Media-ს.
პროფესორმა სალიმმა აღნიშნა, რომ მკვლევარებს არ აღმოუჩენიათ რაიმე ჭრილობა ან დაავადებისგან გამოწვეული სხეულის დეფორმაცია, რაც მათ ფარაონის სიკვდილის მიზეზის დადგენაში დაეხმარებოდა.
ასევე, მკვლევარებმა აღმოაჩინეს, რომ ამენჰოტეპ I პირველი ფარაონი გახდა, რომელიც მკერდზე გადაჯვარედინებული ხელებით დაკრძალეს და მუმიფიცირების დროს ტვინი არ ამოუღეს.
სკანირებამ ასევე აჩვენა, რომ მუმიას უამრავი ტრავმა მიაყენეს მძარცველებმაც.
ამის გარდა, მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ მუმიის აღდგენისას ქურუმებმა მოწყვეტილი თავი და კისერი სხეულს სელის ლენტით მიამაგრეს, დაფარეს მუცლის წინა კედლის დეფექტი ქსოვილის სახვევით და მის ქვეშ ორი თილისმა მოათავსეს, მოგლეჯილი მარცხენა ხელი კი სხეულზე მიაბეს.
სალიმი ფიქრობს, რომ სკანირებისას სხეულზე აღმოჩენილი ძვირფასეულობა და თილისმები უარყოფენ თეორიას იმის შესახებ, რომ ქურუმებს შეეძლოთ მათი მოხსნა მემკვიდრე ფარაონებისთვის გადასაცემად.
ამენჰოტეპ I-ის მუმია ქურუმებმა დეირ-ელ-ბაჰრიში, სამარხებისა და ტაძრების კომპლექსში გადაასვენეს, რათა მისი უსაფრთხოება დაცული ყოფილიყო.
პოლიტიკა
- პუტინიზმი ცდილობს ბუდე დაიდოს თქვენს სახლში თქვენივე მთავრობის ინიციატივით, ქართველებო, გაუფრთხილდით თავისუფლებას - ბორის აკუნინი
- ნებისმიერი მშფოთვარე აპრილის დროს რუსეთი მარცხდებოდა ამ მოედანზე, სადაც დღესაც შეიკრიბება ხალხი, ახლაც დამარცხდება - ეკა ხერხეულიძე
- ერთ მუშტს მოიქნევთ, ათი მოგხვდებათ, ამ ლაჩრობას არავინ არავის შეარჩენს - დავით მათიკაშვილი
- არ ვიცი, ვისი დაკვეთა იყო, მაგრამ ფაქტია, იყო წინასწარ დაგეგმილი აქტი - შალვა პაპუაშვილი მამუკა მდინარაძეზე თავდასხმაზე
სამართალი
- ლაზარე გრიგორიადისის სასამართლოს დასკვნითი სხდომა ისევ გადაიდო
- განსაკუთრებით დიდი ოდენობით ნარკოტიკული საშუალების უკანონოდ შეძენა, შენახვა და გასაღებაში ბრალდებულს 14 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიესაჯა
- სუროგაციის ცენტრ BIRTH-ში ტრანსნაციონალური დანაშაულის ფარგლებში საგამოძიებო მოქმედებები ჩატარდა
- შსს-მ ნარკოდანაშაულისთვის 9 პირი დააკავა, მათ შორის 5 უცხო ქვეყნის მოქალაქეა
მსოფლიო
- თუ უკრაინა დამარცხდება, ჩვენ, ყველა დავმარცხდებით - ბრიტანეთი და საფრანგეთი მოკავშირეებს მოუწოდებენ მეტი გააკეთონ უკრაინის დახმარებისთვის
- ჩვენ არ გვჯერა, რომ რაფაჰში შესვლა კარგი იდეაა, სხვა გზებიც არსებობს ამ საფრთხის შესაჩერებლად - ჯონ კირბი
- “ისლამური სახელმწიფო“, რომელმაც მოსკოვში მომხდარ ტერაქტზე პასუხისმგებლობა აიღო, თავდასხმებს საფრანგეთშიც გეგმავდა - ემანუელ მაკრონი
- მოსკოვის კლინიკიდან, სადაც „კროკუს სითი ჰოლზე“ ტერაქტის შედეგად დაშავებულები მკურნალობენ, აფეთქების საფრთხის გამო 900-ზე მეტი ადამიანის ევაკუაცია განხორციელდა
კონფლიქტები
- ოკუპირებულ აფხაზეთში მი-24 ჩამოვარდა
- ოკუპირებული აფხაზეთის ე.წ. პარლამენტმა ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკის რუსეთისთვის გადაცემის შესახებ შეთანხმება დაამტკიცა
- რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ უკანონოდ დაკავებული ლევან პეტრიაშვილი თავისუფალია - სუს-ი
- რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ უკანონოდ დაკავებული მევლუდ ლაღოშვილი თავისუფალია - სუს-ი
ბიზნესი
- როგორ მოვამზადოთ ავტომობილი სეზონური ცვლილებისთვის - „თეგეტა მოტორსის“ რჩევები
- ელექტრომობილების გაყიდვები საქართველოში 37%-ით გაიზარდა - Tegeta Cars ბაზრის მთავარი მოთამაშეა
- 93%-ით გაზრდილი გაყიდვები და სამომავლო გეგმები – „ვოლვო ქარ კავკასია” 2024 წლის I კვარტალს აჯამებს
- სრულად ელექტრო Volvo EX30 პრესტიჟული ჯილდოს World Car Awards 2024-ის გამარჯვებულია
სპორტი
- 26 მარტს, საქართველო-საბერძნეთის მატჩის ნახვა რესპუბლიკის მოედანზე, დიდ ეკრანზეც იქნება შესაძლებელი
- საქართველო - საბერძნეთის მატჩის ბილეთების გაყიდვა 23 მარტიდან დაიწყება
- საქართველო-ლუქსემბურგის მატჩის ნახვა რესპუბლიკის მოედანზე, დიდ ეკრანზეც იქნება შესაძლებელი, მოეწყობა სპეციალური ფანზონა
- The Guardian-მა უეფა-ს პრეზიდენტობის კანდიდატთა შორის ლევან კობიაშვილიც დაასახელა